Nasza Historia

nasza historia

Historia zboru

W latach 1900-1906 w ramach Kościoła luterańskiego powstała na Śląsku Cieszyńskim pietystyczna grupa zw. „Społecznością Chrześcijańską”. Parę lat później, część członków „Społeczności” przyjęła poselstwo zielonoświątkowe za pośrednictwem niemieckiego pastora Jonathana Paula. W wyniku niezgodności stanowisk osoby które przyjęły nową naukę, zostały wykluczone ze „Społeczności Chrześcijańskiej”. Zarejestrowały one w r. 1910 „Związek Stanowczych Chrześcijan” pozostając nadal w ramach Kościoła Ewangelickiego (Luterańskiego).

Powstanie Zboru Stanowczych Chrześcijan w Ustroniu w 1913 r.

Pierwszym zborem Stanowczych Chrześcijan który powstał na obecnym terytorium Polski był zbór w Ustroniu. W 1912 r. 17 letni wówczas Adolf Małysz z Ustronia rozpoczyna pracę zawodową w hucie w Trzyńcu. W pracy poznaje wierzących ludzi ze zboru Stanowczych Chrześcijan w Nieborach (który powstał 4 lata wcześniej) i po niedługim czasie zamieszkuje w domu Józefa Kajfosza w Nieborach. Tam też na domowym nabożeństwie oddaje swe życie Jezusowi Chrystusowi, nabywa Biblię i zaczyna nowe życie z Panem. W niedługim czasie później przeżywa chrzest Duchem Świętym. Od razu też zaczyna świadczyć wszystkim o zbawieniu z łaski w Jezusie Chrystusie. Na jego świadectwo swe życie oddają Jezusowi najpierw jego rodzice, a potem wiele innych osób. W wyniku tego już w 1913 r. powstaje w Ustroniu zbór i zaczynają się odbywać zgromadzenia w starym domku góralskim należącym do Jerzego Małysza, ojca Adolfa, przy ul. Hutniczej 8. Pierwszym przełożonym zboru był Jerzy Małysz.

Natomiast Adolf Małysz od samego początku po nawróceniu był bardzo aktywny w pracy na niwie Pańskiej. Chodził po domach nieznanych sobie ludzi i zwiastował im ewangelię. Bóg przyznawał się do tej pracy, ludzie przyjmowali głoszone Słowo Boże, a ich życie ulegało przemianie. W domach w których ci ludzie mieszkali brat Adolf organizował wieczorne spotkania domowe, na które zapraszane były zawsze nowe osoby i w ten sposób bardzo szybko rozprzestrzeniała się ewangelia. Głosił on ewangelię i odwiedzał też inne miejscowości gdzie świadczył o Jezusie i w wyniku tej pracy ewangelizacyjnej w 1915 r. powstaje mała grupka wierzących w Jaworzu, a w 1917 r. w Wiśle. Pomieszczenie w domu Jerzego Małysza gdzie odbywano zgromadzenia wkrótce okazało się niewystarczające, więc w 1916 r. dobudowano duży pokój na poddaszu do którego przeniesiono nabożeństwa. Brat Adolf ożenił się w 1920 r. Jego żona Zuzanna pomagała mu w pracy dla Pana chodząc z nim po domach, uczestnicząc w grupach domowych i usługując śpiewem. Wtedy nie istniała jeszcze komunikacja PKP i PKS, więc brat Adolf wraz z żoną wszędzie chodzili piechotą. Brat Adolf był z zawodu szewcem, miał swój warsztat i zawsze dopołudnia pracował w tym warsztacie, a dopiero po przepracowanym dniu udawał się wraz z żoną do domów które mieli odwiedzić. Ich praca miała daleki zasięg. Chodzili piechotą z Ustronia do Jawornika, Wisły-Głębiec, na Salmopol (ok. 3 godz. piechotą w jedną stronę), na Żłabinę, Wróblonki, Wyrchmalinki i na Kałużę. Często ich praca była wykonywana z narażeniem życia. W roku 1920 brat Adolf został też przełożonym zboru w Ustroniu. Dobudowany w 1916 r. pokój rozwiązał sprawę tylko na krótki przeciąg czasu i wkrótce konieczna stała się budowa kaplicy. W roku 1923 zbór przystąpił więc do budowy i dnia 1 listopada 1923 r. nastąpiło w Ustroniu otwarcie sali modlitwy która była dobudówką do domu Małyszów. W budowie pomagali także członkowie dwóch zborów wiślańskich: Zboru w Wiśle-Głębcach i Zboru w Wiśle-Malince. W tej wybudowanej w 1923 r. sali modlitwy przy ul. Hutniczej 23 zbór zgromadzał się, aż do 1985 r.

Pod koniec roku 1930 zbór liczył już 65 członków. W latach 1931-1935 Adolf Małysz będąc przełożonym zboru ustrońskiego był równocześnie Prezesem Związku Stanowczych Chrześcijan. Przed II wojną światową w 1939 r. zbór ustroński liczył ok. 150 członków. Wojna i okupacja niemiecka przerwały pracę zboru. Zaraz po wkroczeniu Niemców sala została zaplombowana i obowiązywał zakaz zgromadzania się. Nadal jednak bracia i siostry zgromadzali się po domach na zasadzie odwiedzin rodzinnych. Wielu członków zboru zostało wywiezionych na przymusowe roboty do Rzeszy (w tym także brat Adolf Małysz i cała jego rodzina – 20.12.1941 r.). Dom Małyszów i salę modlitwy zajął obywatel niemiecki, który odplombował salę i przebudował ją na warsztat szewski i magazyny. Odprężenie nastąpiło dopiero po zakończeniu wojny. Wtedy też rodzina Małyszów powróciła do swego domu. Warsztat szewski został zlikwidowany i salę przywrócono do dawnego stanu. Rozpoczęły się regularne nabożeństwa.

Wejście Zboru ustrońskiego do Zjednoczonego
Kościoła Ewangelicznego – historia po 1945 r.

Po wojnie Kościół Ewangelicki ponownie zaproponował „Stanowczym” powrót na swoje łono. Nadal bowiem część członków Związku była równocześnie członkami Kościoła Ewangelickiego. Choć różnice były już wówczas nie do pokonania, okazuje się, że trwałe były więzi łączące „Stanowczych” z Kościołem Ewangelickim. „Stanowczy” nie zgodzili się jednak na powrót (także do Społeczności Chrześcijańskiej) i po obu stronach Olzy, wybrali połączenie lub federację z wolnymi kościołami ewangelicznymi.

W latach 30-tych Stanowczy powoli odstępowali od chrztu dzieci. Pierwsze chrzty dorosłych odbyły się jednak dopiero we wrześniu 1946 roku w Ustroniu. Stanisław Krakiewicz (późniejszy prezes ZKE) ochrzcił wtedy dziesięć osób, głównie braci usługujących, w tym Adolfa Małysza. W dniach 1-2.11.1946 r. w Ustroniu odbyła się zwołana przez Stanowczych Chrześcijan Konferencja Braterska, w której wzięli udział przedstawiciele prawie wszystkich ugrupowań ewangelicznych w Polsce. Został przedstawiony „Projekt Unii Wyznań Ewangelicznych w Polsce”. W dniach 15-16.02.1947 r. odbyła się kolejna konferencja na której utworzono Unię Kościołów Ewangelicznych w Polsce, w skład której weszły: Związek Zborów Ewangelicznych Chrześcijan, Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, Kościół Chrystusowy, Wolni Chrześcijanie (Zwolennicy nauki Pierwotnych Chrześcijan) i Stanowczy Chrześcijanie. Trzecia z kolei Konferencja Braterska (zjazd zjednoczeniowy) odbyła się także w Ustroniu w dniach 25-26.05.1947 r. i uczestniczyli w niej przedstawiciele Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan, Wolnych Chrześcijan i Stanowczych Chrześcijan. Dwie pozostałe denominacje nie podjęły inicjatywy i wycofały się z całego przedsięwzięcia. Na tej konferencji powołano do życia Zjednoczony Kościół Ewangeliczny i zatwierdzono projekt jego statutu. Karol Śniegoń został jednym z dwu wiceprezesów, a prezesem wybrano inicjatora zjednoczenia – Stanisława Krakiewicza.

Pierwsze nabożeństwo, po odzyskaniu niepodległości odbyło się w 1945 roku w prywatnym mieszkaniu brata Pawła Cieślara w Ustroniu i tam odbywały się nabożeństwa przez ok. dwa lata. Później na nowo nabożeństwa przeniesiono do starego domu modlitwy który był przybudówką do domu Małyszów. Przełożonym zboru nadal był brat Adolf Małysz, aż do 1957 roku, gdy na przełożonego wybrano brata Adama Kupkę. Zastępcą przełożonego został brat Andrzej Wisełka. Dnia 8.01.1962 r. zmarł wieloletni przełożony i założyciel zboru ustrońskiego brat Adolf Małysz. Pod koniec roku 1964 zbór liczył 166 wiernych, w tym 109 członków, 47 dzieci i 10 sympatyków. W niedługim czasie brat Adam Kupka wraz z innymi rodzinami postanowił on wyemigrować w Bieszczady, tak więc ok. 1969 r. opuścił on zbór ustroński. Po jego wyjeździe prowadzenie zboru na krótki okres (ok. 1-3 miesięcy) przejął jego dotychczasowy zastępca brat Andrzej Wisełka, dopóki nie odbyły się wybory nowego przełożonego, którym został brat Adam Kurzok (natomiast brat Andrzej Wisełka także wyjechał w Bieszczady). Na jego zastępcę wybrano brata Andrzeja Cieślara. W połowie lat siedemdziesiątych dotarła tu nauka braci norweskich głosząca doktrynę o doskonałości chrześcijańskiej (pogląd że chrześcijanin nie podlega grzechowi). Do doktryny tej przychylił się także przełożony zboru w Ustroniu brat Adam Kurzok, w wyniku czego opuścił on w 1976 r. zbór ustroński i przyłączył się do zboru w Wiśle Malince gdzie przyjęto tą doktrynę. Jego obowiązki przejął więc na kilka miesięcy jego zastępca brat Andrzej Cieślar. Niedługo później, na początku 1977 roku na nowego przełożonego zboru został wybrany ewangelista zboru w Wapienicy (Bielsko-Biała) brat Michał Hydzik. Zbór liczył wtedy ok. 65 członków i przechodził trudny okres. Przez zbór przetoczyły się różne fałszywe nauki, które niektórzy przyjęli, poza tym część członków wyjechała w Bieszczady i to przyczyniło się do zmniejszenia liczebności i osłabienia zboru. Ci którzy pozostali w zborze to głównie osoby starsze. W takim to trudnym okresie przełożonym został wybrany brat Michał Hydzik który pełnił tę funkcję w tym zborze, aż do momentu powołania go przez I Synod Kościoła Zielonoświątkowego na Prezbitera Naczelnego w 1987 roku. Zastępcami przełożonego zostali wybrani bracia Józef Kaczmarek i Paweł Cholewa.

Przez wiele lat z krótką przerwą okresu okupacji, aż do roku 1985 zbór zgromadzał się w dobudówce do domu Małyszów przy ul. Hutniczej 23. Nabożeństwa odbywały się w niedziele o godz. 9:30, oraz w piątki o 17:30. W latach 1977-1987 zbór ustroński bardzo się powiększył z 65 do 282 członków, co spowodowało konieczność budowy nowego obiektu. Wybudowano go w rekordowym tempie, jak na lata osiemdziesiąte. Budowa trwała w latach 1981-1985. Dnia 22 lipca 1985 r. odbyło się uroczyste nabożeństwo i oficjalne otwarcie nowego obiektu. Zbór liczył w tym momencie (wg stanu na koniec 1984 r.) 180 członków. Do dziś odbywają się w wybudowanym obiekcie konferencje, zjazdy, kolonie, kursy, oraz „Dni Skupienia” dla osób uzależnionych. Jest tam także siedziba Seminarium Teologicznego które kształci i przygotowuje do służby w Kościele pastorów, kaznodziejów i katechetów. W latach 1985-1988 Zbór w Ustroniu przyczynił się do powstania dwóch nowych zborów: w Jastrzębiu-Zdroju i Żorach, a także choć w mniejszym stopniu – w Krotoszynie i Starachowicach. Od 1983 r. funkcjonuje w zborze służba wśród więźniów. Odwiedzane są regularnie Zakłady Karne i Areszt Śledczy w Bielsku-Białej. W roku 1985 zbór ustroński przyjął nazwę „Betel”. W roku 1986 jako pierwszy w Polsce, zbór ustroński rozpoczął służbę wśród alkoholików. Polegała ona na stałych wyjazdach do Ośrodków Odwykowych w Bulowicach, a potem w Gorzycach. Obecnie ze stałych wyjazdów pozostały tylko wyjazdy do Ośrodka w Gorzycach na oddział dla chroników, ludzi upośledzonych i zatrzymanych w rozwoju umysłowym. Ludziom tym prezentuje się Ewangelię w taki sposób jak dla małych dzieci. Są oni otwarci na zwiastowaną im dobrą nowinę i z radością oczekują przyjazdu grupy misyjnej. Natomiast pracę wśród uzależnionych w Ośrodku Odwykowym w Bulowicach, przejął Zbór „Filadelfia” w Bielsku-Białej. Organizowane są za to raz na kwartał trzydniowe „Dni Skupienia”. Na te spotkania zaprasza się osoby uzależnione od alkoholu, nikotyny i narkotyków, oraz te które rozpoczęły życie w wolności. Podczas Dni Skupienia odbywają się wykłady biblijne ukierunkowane szczególnie na problem uwolnienia z nałogu, jest czas na dzielenie się świadectwami, modlitwę, wspólne śpiewanie pieśni przy herbacie. Należy podkreślić, że służba wśród osób uzależnionych, która ostatecznie przybrała kształt Misji „Nowa Nadzieja” rozprzestrzeniła się z tego zboru na inne i obecnie jest prowadzona w całym Kościele Zielonoświątkowym.

W roku 1987 na II pastora został wybrany brat Andrzej Luber z Bielska-Białej, który ukończył Chrześcijańską Akademię Teologiczną w Warszawie, a który także od 1983 r. pełnił funkcję rektora Seminarium Teologicznego w Ustroniu. Oprócz niego w skład Rady Starszych wchodzili wtedy następujący bracia: Wiesław Duchniak (ewangelista i lider młodzieży), Jan Podżorski, Marian Proszyk (sekretarz), Władysław Śliwka (skarbnik), Jerzy Kohut, Jan Cieślar, Karol Makula (kierownik placówki w Skoczowie), Jan Dytko (kierownik placówki w Dzięgielowie). Nabożeństwa odbywały się w niedziele o godz. 9:30 i we wtorki o godz. 17:30. W soboty odbywały się spotkania młodzieżowe o godz. 17:00. Zbór posiadał w 1987 r. dwie placówki: Skoczów i Dzięgielów i liczył 420 wiernych, w tym 282 członków.

Zbór „Betel” w Ustroniu w ramach Kościoła Zielonoświątkowego w 1987 r.

W roku 1987 nastąpiło rozwiązanie Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego i powstał m.in. Kościół Zielonoświątkowy w skład którego wszedł Zbór „Betel” w Ustroniu. Na Prezbitera Naczelnego nowopowstałego Kościoła Zielonoświątkowego został wybrany pastor Zboru „Betel” w Ustroniu – brat Michał Hydzik. W związku z tym na nowego pastora został powołany brat Andrzej Luber. Na II pastora został powołany brat Leszek Mocha, a do Rady Starszych powołano także brata Jana Węgrowskiego. Dnia 10.02.1988 r. na spotkaniu grupy 23 członków zboru ustrońskiego w Żorach zapadła decyzja o powstaniu samodzielnego zboru w tym mieście. Pastorem zboru w Żorach został dotychczasowy lider tej grupy brat Jan Węgrowski. Natomiast w marcu roku 1988 nastąpiło oficjalne powstanie zboru w Jastrzębiu-Zdroju (nabożeństwa odbywały się tam już od marca 1987 r.) z 10-osobowej grupy członków Zboru „Betel” w Ustroniu i II pastor Leszek Mocha został powołany na pastora Zboru „Oaza Miłości” w Jastrzębiu-Zdroju. W 1988 r. ubyło więc ze Zboru „Betel” w Ustroniu 33 członków, którzy utworzyli nowo powstałe zbory. W miejsce brata Leszka Mochy na II pastorów zostali powołani brat Jan Podżorski i brat Paweł Cieślar. Po śmierci brata Pawła Cieślara II pastorem został w jego miejsce brat Paweł Małysz. W 1990 r. przestała funkcjonować placówka w Dzięgielowie, ale powstała nowa placówka w Drogomyślu, której kierownikiem został brat Edward Błahut.

Oprócz służby wśród dzieci zborowych, od 1989 r. zbór zaczął prowadzić pracę wśród dzieci z Państwowego Pogotowia Opiekuńczego dla dzieci w Bielsku-Białej. W zborze odbywają się regularnie, comiesięczne spotkania siostrzane. Na spotkaniach tych siostry modlą się o rozwiązanie swych problemów i o sprawy zboru, dzielą się świadectwami i omawiają tematykę kobiecą w ujęciu biblijnym. Ponadto kobiety służą w zborze prowadząc służbę „odwiedzinową” wśród starszych zborowników zwłaszcza sióstr. W razie potrzeby pracują w kuchni, czy wykonują różne prace porządkowo-gospodarcze. Dwa razy w roku siostry przygotowują spotkanie z seniorami i seniorkami zboru. Spotkania dla młodzieży odbywają się w każdą sobotę. W 1992 r. Zbór w Ustroniu zorganizował w ustrońskim amfiteatrze w dniach 15-19 lipca ewangelizację pod nazwą „Festiwal Dobrej Nowiny”. W programie imprezy znalazły się: koncert, pieśni, studium biblijne, oraz ewangelizacje, podczas których modlono się o osoby pragnące oddać życie Chrystusowi, oraz proszące o modlitwę w sprawie różnych przeżywanych problemów. W ramach „Festiwalu Dobrej Nowiny” odbył się też Marsz dla Jezusa – czyli przemarsz ulicami Ustronia, zakończony w amfiteatrze modlitwą o nasz kraj. Festiwale były organizowane wspólnie z okolicznymi zborami, oraz ze społecznością ewangelicką w Ustroniu. Były one organizowane od roku 1992 do 2002.

W 1997 r. ze względu na wiek brat Paweł Małysz przestał pełnić funkcję II pastora. Od 1999 r. przestała funkcjonować placówka w Skoczowie i pozostała tylko jedna w Drogomyślu. W 2000 r. natomiast zmarł II pastor brat Jan Podżorski. Wg stanu na dzień 31.12.2004 r. Zbór „Betel” liczył 406 wiernych, w tym 306 członków. Z tego z Ustronia było ok. 100 członków, z gminy Skoczów ok. 100 członków, z gminy Goleszów ok. 40 członków, z gminy Strumień ok. 20 członków i z Wisły ok. 20 członków. Członkowie zboru choć rozproszeni są w okolicznych miejscowościach, to jednak stanowią jeden zwarty organizm. W roku 2004 zbór ustroński przechodził kryzys i trudną sytuację i dnia 19.07.2004 r. w obecności Prezbitera Okręgowego została rozwiązana Rada Starszych. W związku z trudną sytuacją tego zboru Rada Kościoła powołała z dniem 27.02.2005 r. brata Michała Hydzika na pastora komisarycznego Zboru „Betel” w Ustroniu, (który równocześnie pełni też funkcję pastora Zboru „Filadelfia” w Bielsku-Białej), a pastora Andrzeja Lubera ustanowiła II pastorem. Pół roku później 2.10.2005 r. odbyło się już oficjalne powołanie przez zbór ustroński Michała Hydzika na pastora zboru. Powołana została również Rada Starszych w składzie: Edward Błahut, Marek Błahut, Kazimierz Byrtek, Arkadiusz Duchniak, Jerzy Nieboras, Adam Nowak, Marian Proszyk, Czesław Staszek i Bogusław Wrzecionko. Wg stanu na dzień 31.12.2021 r. Zbór „Betel” w Ustroniu liczy 282 członków.

Przełożeni i pastorzy Zboru

  • 1913-1920 r. – przełożony Jerzy Małysz
  • 1920-1957 r. – przełożony Adolf Małysz
  • 1957-1969 r. – przełożony Adam Kupka
  • 1969 r. – p.o. przełożonego Andrzej Wisełka
  • 1969-1977 – przełożony Adam Kurzok
  • 1977 r. – p.o. przełożonego Andrzej Cieślar
  • 1977-1987 r. – przełożony i pastor Michał Hydzik
  • 1987-2005 r. – pastor Andrzej Luber
  • 2005-2014 r. – pastor Michał Hydzik
  • od 2014 r. – pastor Bogusław Wrzecionko